Isabel en De Crisis

Toen Isabel trouwde kreeg ze het iets beter dan in haar jonge geugd. Haar man had een stuk land met een bescheiden huisje erop, waar ze een gezin konden stichten en veelal in hun eigen onderhoud konden voorzien. Er was geen electriciteit en ook geen water aan huis. De kinderen werden gebaad in het riviertje, waarin ook de kleren en de vaat werden gewassen. Ze kregen zes kinderen, vijf jongens en één meisje. Die laatste werd volledig ingezet in het huishouden, hoewel ook zij naar school mocht, lopend op twee kilometer afstand.

Met de laatste twee kinderen nog in de luiers overleed haar man en werd ze weduwe met 6 opgroeiende kinderen. Het was een wreed lot en hard werken om haar gezin groot te brengen. Maar het lukte, vooral toen de oudste kinderen aan het werk konden en op z’n minst voor zichzelf konden zorgen. Toen de jongste groot genoeg was om zelfstandig achter te blijven vertrok ze voor twaalf jaar naar de kust, om haar zus bij te staan wier man ook net was overleden. Samen gingen ze de winkel runnen, omdat de kersverse weduwe er nu alleen voor stond.

Toen haar jongste zoon vader werd ging ze weer terug naar haar eigen huis en betrok ze een klein gedeelte van het huis dat haar jongste zoon voor haar had ingericht, met een keukentje, slaapkamer en een zitkamer, donker een kil. En in de andere helft van het huis ging zoonlief met zijn vrouw en twee kinderen wonen. Intussen had de dochter na haar trouwen aan de achterkant van het huis, en door de bergachtige ligging deels over het oude huis hangend, een nieuw huis gebouwd, waar zij met haar man en twee kinderen woonde. Oma en dochter pasten op de kleine kinderen, terwijl de rest aan het werk was. En in haar vrije tijd verzorgde Isabel haar bloempotten en plantjes in de tuin. Ze hadden geen groot geldgebrek meer, hoewel ze het ook nooit breed hadden.

Ouderdom komt met steeds meer gebreken, artritis en een gebroken heup na een val zorgde dat ze niet meer pijnvrij door het leven kan. Daar komt bij dat ze eigenlijk nooit had willen wonen waar ze door haar huwelijk terecht was gekomen. Het liefst zou ze dan ook in het dorp willen wonen, desnoods in het bejaardentehuis, maar daar geven de kinderen geen toestemming voor (‘wij kunnen toch voor je zorgen’, ofwel, ‘de mensen zullen slecht van ons spreken als we jou in een bejaardenhuis stoppen’) noch willen de kinderen voor hun moeder naar het dorp verhuizen.

Dus sukkelt ze door, in die vallei waar ze eigenlijk nooit heeft willen wonen. Moe van het strijden en vooral bitter door haar isolement.
En wij, als wij haar zien, zullen altijd even blijven stilstaan bij haar. We zullen haar klaagzang aanhoren, haar afleiden door over vroeger te beginnen en aan haar denken als mensen het over ‘de crisis’ hebben. Iets waar zij alleen maar een wrang lachje voor over heeft.